Ngày nay, những cục pin Lithium-Ion (hay Li-Ion) có mặt ở khắp mọi nơi, trong máy tính xách tay, điện thoại, máy ảnh,... Cũng như các thiết bị khác thời gian hoạt động của pin không phải là mãi mãi, sẽ đến lúc pin không thể hoạt động được nữa, nhưng tuổi thọ hoạt động đó dài hay ngắn lại phần nhiều phụ thuộc vào người sử dụng. Pin được sử dụng và bảo quản đúng cách sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho bạn. 5 cách được liệt kê dưới đây sẽ giúp pin làm việc tốt hơn.
Không phải tự nhiên mà pin (có thể sạc lại được – rechargeable batteries) được các nhà sản xuất liệt vào loại thiết bị tiêu dùng. Tức là sẽ đến lúc pin ngừng hoạt động. Cũng chính vì vậy, chế độ bảo hành mà các công ty sản xuất máy tính đưa ra cho pin trong máy tính khác rất nhiều so với các thiết bị điện tử máy tính khác. Bạn phải nhớ một điều rằng pin dù được bảo tốt đến đâu đi nữa thì tuổi thọ của nó cũng sẽ giảm dần theo thời gian, và thực tế rằng sau khoảng từ 2-3 năm là pin đã không còn hoạt động tốt.
Một thực tế phải chấp nhận đó là tuổi thọ của pin không phải là mãi mãi
Một cục pin cũ cũng không thể hoạt động tốt do quá trình oxy hóa xảy ra trong các cell, vì vậy mà thậm chí bạn để cục pin ở trên giá sách không dùng đến tuổi thọ của nó cũng sẽ đều đặn giảm xuống. Nhưng điều này cũng không có nghĩa rằng bạn phải luôn luôn giữ cục pin Li-Ion nằm trong máy tính hay trong điện thoại của bạn.
Pin được sản xuất ra là để sử dụng, vì vậy hãy sử dụng chúng
Giống như một người béo phì cần phải tập luyện thường xuyên, thì pin cũng cần phải hoạt động. Các chất hóa học trong pin Lithium-Ion sẽ hoạt động rất tốt nếu như pin được nạp và xả thường xuyên. Vì vậy nếu bạn sử dụng máy tính xách tay, không phải cắm điện liên tục là tốt, hãy sử dụng pin tới dung lượng còn lại khoảng 40-50% và sạc lại pin để tiếp tục sử dụng.
Tuổi thọ của pin Lithium-Ion có thể đánh giá thông qua các vòng nạp điện (charge cycles). Một vòng nạp điện được tính khi 100% dung lượng của pin được sử dụng hết và nạp lại. Bạn nghĩ rằng vậy tôi sẽ sử dụng hết 50% dung lượng pin trong một ngày và cắm điện nạp pin qua đêm, sang hôm sau tôi lại sử dụng 50%. Như vậy không tính là một vòng sạc nhưng thực tế pin cũng sẽ tính là bạn đã sử dụng 1 vòng nạp. Hầu hết pin cho máy tính xách tay được sản xuất ra đạt yêu cầu phải có vòng đời ít nhất là 300-500 vòng nạp, nhưng nếu pin được sản xuất và bảo quản tốt có thể tăng tuổi thọ lên tới 80% so với vòng đời gốc kể cả là khi đã đến mức 300 vòng nạp.
Kiểm tra pin một cách định kỳ
Gần như trong tất cả các cục pin đều có một thước đo mức sử dụng (giống như biểu tượng bạn hay gặp trên máy tính), vì vậy nên định kỳ phóng điện (xả) pin về 0. Để thực hiện được động tác này đơn giản bạn chỉ cần để cho máy tính của bạn sử dụng pin cho tới lúc có thông báo low-battery và có ý định ngừng họat động. (không nên để cho máy tính rơi vào trạng thái Deep Discharge).
Thước đo dung lượng pin còn lại trên máy tính của bạn dựa trên một mạch được tích hợp sẵn trên pin – vòng mạch này cho phép ước lượng mức độ hiệu quả còn lại của các thành phần chất hóa học có trong pin. Theo thời gian, sẽ xuất hiện sự khác nhau giữa thông tin về dung lượng pin được cung cấp bởi mạch và dung lượng mà pin thật sự cung cấp được.
Vì vậy lời khuyên cho bạn là hãy để máy tính của bạn sử dụng pin tới mức 0 hàng tháng để có thể hiệu chỉnh được thông tin với mạch tích hợp trên pin, do đó máy tính của bạn có thể xác định chính xác thời gian còn lại của pin.
Đừng để pin rơi vào trạng thái Deep Discharges
Hầu hết máy tính sẽ ngừng hoạt động khi dung lượng pin xuống quá thấp. Thậm chí nếu máy tính của bạn ở trong trạng thái sleep, pin vẫn sẽ còn hoạt động tốt nếu như vẫn còn ở trên mức điện bảo lưu. Khu vực bảo lưu này có thể giữ cho máy tính tiếp tục làm việc thêm một ít thời gian nữa. Pin sẽ rơi vào trạng thái deep discharge khi phần điện bảo lưu này bị sử dụng hết. Lúc này, tất nhiên máy tính của bạn sẽ tắt hoàn toàn, và thi thoảng bạn sẽ nhận thấy máy tính của bạn hiển thị ngày tháng không đúng.
Trạng thái deep discharges sẽ làm cho pin bị vắt kiệt và nhanh hỏng vì vậy lời khuyên là hãy lưu ý sạc pin thường xuyên.
Tránh để pin vào những nơi có nhiệt độ cao
Nhiệt có thể làm các chất hóa học trong pin hoạt động quá mức, làm rút ngắn tuổi thọ pin. Trong thực tế, theo như nghiên cứu thì nguyên nhân lớn nhất làm pin nhanh hết hạn chính là nhiệt độ cao và đặc biệt là khi máy tính được cắm điện khi sử dụng. Các máy tính xách tay có thể sẽ rất nóng khi chạy ở chế độ cắm điện ngoài.
Vì vậy rõ ràng là nếu như bạn định cắm điện cho máy tính để sử dụng trong một thời gian dài, hãy tháo pin để ra bên ngoài. Và hãy chắc chắn là cố gắng sử dụng máy tính trên các bề mặt rộng rãi và thoáng mát.
Bảo quản pin đúng cách
Nếu máy tính hay các thiết bị di động không được sử dụng trong một thời gian dài, bạn nên tháo pin của chúng ra chỗ khác (nếu được). Thậm chí nếu không thể tháo pin ra khỏi thiết bị, hãy để nó ở nơi thoáng mát với mức dung lượng còn lại trong pin là 1 nửa. Nhiệt độ thấp sẽ làm chậm quá trình phóng điện của pin kể cả khi nó được tháo ra khỏi thiết bị.
Nói về bảo quản pin ở nhiệt độ thấp, có một câu chuyện vui thế này: có một vài người nghĩ ra rằng cất pin vào trong tủ lạnh là tốt nhất, vì ở đó nhiệt độ rất thấp và pin sẽ giữ được lâu. Nhưng đây hoàn toàn không phải là ý kiến tốt. Lời khuyên là đừng giữ cho pin ở nhiệt độ quá lạnh và cũng đừng để cho nó phơi nắng.
Sau khi đọc bài trên, bạn sẽ nhận ra rằng mua thêm pin là một trò chơi thua thiệt, bởi vì tuổi thọ của pin đã giảm ngay từ khi nó được sản xuất ra. Thường thì những cục pin mua thêm đa số đều dành tuổi thọ của mình trên các cục sạc. Vì vậy nếu bạn thật sự phải di chuyển nhiều, giải pháp mua cable chuyển đổi để bạn có thể sử dụng nguồn điện có sẵn ở mọi nơi sẽ tốt hơn. Và cũng đừng quên bảo quản và sử dụng pin đúng cách.
Bùi Bình (theo Tech Republic)
Bình luận