Thoạt nghe cứ tưởng WikiMapia là một công nghệ cao siêu, khô khốc và xa rời cuộc sống. Nhưng hóa ra, một bộ phận không nhỏ người dùng Việt Nam đang sử dụng dịch vụ bản đồ số toàn thư này một cách thành thục và vào những mục đích mà ngay đến "cha đẻ" của nó cũng phải ngã ngửa.

Những ai từng ghé qua dịch vụ Google Earth hẳn sẽ cảm thấy quen với giao diện của WikiMapia. Cũng phóng to, thu nhỏ và nhìn từ vệ tinh, song chất lượng hình ảnh có phần kém hơn Google Earth một chút. Bù lại, dung lượng hình ảnh tải về lại gọn nhẹ hơn, cho phép WikiMapia chạy trơn tru và nhanh hơn trên nền trình duyệt web.

Tuy nhiên, điểm đặc trưng nhất, đáng nói nhất và thú vị nhất của WikiMapia chính là... "wiki". Đúng vậy, hàng tỷ người dùng trên khắp thế giới sẽ có thể ghi chú, đóng góp thông tin cho bản đồ, hệt như cách mà họ đang cống hiến tri thức cho Từ điển bách khoa toàn thư trực tuyến Wikipedia vậy. Nhiều người đã gọi WikiMapia một cách nôm na là "Từ điển toàn thư" + "bản đồ số".

Chính nhờ tính năng "ghi chú" này mà thế giới WikiMapia trở nên vô cùng đa sắc đa diện, độc đáo và đủ những chuyện cười ra nước mắt. Đó là bởi vì theo đúng tính chất "mở" của một cộng đồng Wiki, bất cứ ai là thành viên chính thức cũng có thể post và chia sẻ thông tin trên mặt trang. Khác với Wikipedia, nội dung thông tin không được kiểm duyệt, phê chuẩn hay biên tập bởi bất cứ ai. Vì thế giữa "vàng", người ta cũng có thể bắt gặp không ít "rác rưởi" ở dịch vụ bản đồ số này.

Từ tìm đường...

Anh Nguyễn Hải (26 tuổi, Hà Nội) và nhóm bạn cùng lên kế hoạch đi chụp ảnh cuối tuần ở một khu đồng hoa rất đẹp. Tuy nhiên, đây là địa điểm rất "độc", ít người biết và tất nhiên là đường dẫn đến đó cũng loằng ngoằng, rắc rối vô cùng.

Thế nên trước ngày đi, cả nhóm "ọp ẹp" (offline) ở quán cafe quen thuộc có Wi-Fi. Đặt netbook lên bàn, anh Hải mở ngay WikiMapia và chỉ cho mọi người địa điểm chính xác đến từng kinh độ, vĩ độ. Lộ trình đi ngắn nhất cũng được vạch ra trên bản đồ để mọi người tuân thủ, cũng như lỡ có ai đi lạc thì còn biết đường mà xoay xở.

Sau khi đi chụp về, phấn khích hết cỡ với những bức ảnh thành quả và một cánh đồng hoa ngút ngàn vàng rực, các thành viên đã không ngần ngại phong tặng cho địa điểm nói trên danh hiệu "Đệ nhất cảnh quan cho dân săn ảnh". Giờ thì bất cứ ai truy cập vào WikiMapia cũng sẽ đọc được dòng chú thích rất hoành tráng này tại khu vực mà nhóm Hải đã đi qua.

Tỏ ra cực kỳ nhanh nhạy trong việc ứng dụng WikiMapia chính là giới học sinh. Hoàng (PTTH Hà Nội - Amsterdam) cho biết, vào hè, rất nhiều lớp học thêm mới được tổ chức.

Lớp trưởng chỉ việc tìm địa chỉ chính xác của lớp học, sau đó ghi vào dòng chú thích tên lớp, thầy cô giảng dạy, ngày, giờ khai giảng rồi gửi cho cả lớp là xong. Những ai quan tâm chỉ việc nhìn trên bản đồ là biết ngay đường đi cụ thể từ nhà tới lớp thế nào, chính xác tới từng ngóc ngách.

"Không còn cảnh nháo nhác hỏi nhau: "Phố này là phố nào. Sao nghe lạ hoắc thế?" nữa. Chúng em cũng không còn phải khổ sở với những địa chỉ loằng ngoằng kiểu như số nhà A, ngách B, ngõ C, đường D... nữa. Tìm đường đến lớp học thêm bây giờ đúng là chuyện nhỏ như con thỏ", Hoàng chia sẻ.

Minh, bạn cùng lớp với Hoàng cho biết, em thường xuyên dùng WikiMapia để bổ trợ cho việc học Địa và Sử của trường. "Hiệu quả hơn hẳn so với học chay bằng sách và Atlas" là những gì Minh cảm nhận được. Xem trên WikiMapia, các vùng, miền hiện ra rất sống động, chi tiết. Đặc biệt khi đối chiếu địa hình với các sự kiện lịch sử, Minh cũng thấy "dễ vào và dễ nhớ hơn hẳn".

"Kỳ thi học kỳ vừa rồi, em đã ôn luyện hai môn Địa và Sử bằng WikiMapia. Kết quả là em chỉ mất có 2 ngày để ghi nhớ tất cả các câu hỏi ôn, thay vì 5 ngày - 1 tuần như trước đây", Minh hào hứng.

... đến rỉ tai địa chỉ bỏ túi

Không chỉ chia sẻ địa chỉ lớp học, giới "teen" còn mách nhau cả những "tụ điểm ăn chơi có tổ chức" như quán kem "ngon nhất Hà Nội", quán cà phê có "view cực độc" hay quán "nem chua rán mà tớ kết nhất từ bé tới giờ", "quán ốc nóng ngon nhất Hà Nội, không thử hơi... phí".

Không khó để bắt gặp những tuyên ngôn kiểu này trên WikiMapia, khiến cho một dịch vụ bản đồ số tưởng chừng khô như ngói bỗng trở nên tươi mới, trẻ trung và "teen" không kém gì một mạng xã hội ảo.

Chưa hết, mọi người còn rỉ tai nhau cả những địa chỉ nằm trong sổ đen. "Quán này chán ốm", "Công ty này dịch vụ cực lởm", "Ăn hàng này dè chừng bị Tào Tháo rượt...", rất nhiều thông tin phản hồi được post lên, tuy nhiên khó có thể kiểm chứng được độ chính xác của chúng.

Vì thế, đã có trường hợp chủ một quán cà phê bị "bêu" trên WikiMapia kêu trời khi tình cờ biết chuyện qua miệng một người khách quen kể lại. Sau một thời gian "điều tra", chủ quán biết rằng những lời chê bai trên hoàn toàn không phải do khách hàng post lên, mà là do một "đối thủ cạnh tranh" chơi xấu.

"Nếu không phải có người nói lại thì chắc chẳng bao giờ tôi biết được tại sao đợt đó quán lại vắng hẳn đi như vậy?", ông chủ quán than vãn.

Nhiều bạn trẻ khác thì có cái thú giới thiệu với cả thế giới về "ngôi nhà hạnh phúc" của mình. Không khó để bắt gặp những dòng chú thích "Nhà của tui đây" hay "Ngõ nhỏ, phố nhỏ, nằm tít trong cùng là nhà của Hiền xinh" trên dịch vụ bản đồ địa chú toàn thư WikiMapia.

Nhiều bạn còn văn hoa mô tả kỹ hơn "Nhà có vườn xanh mướt, 4 tầng và nuôi một chú cún cực xinh là Kiki", hay "Nhà có hai chị em đều xinh, nhưng dè chừng con Bếch hung dữ!", "Nhà bố mẹ vợ - vợ xinh đã lớn lên tại đây"...

Một số anh chàng si tình thì chú thích cụ thể "Đây là nhà bạn gái của tui". Thậm chí có người chia tay rồi mà vẫn còn vương lời lưu luyến trên WikiMapia: "Nhà của H. - người đã chia tay nhưng anh không bao giờ có thể quên".

Doanh nghiệp tranh thủ

Cũng tỏ ra hào hứng không kém với công cụ quảng cáo không công này là dân kinh doanh. Những ngành nghề, lĩnh vực có liên quan nhiều đến khách ngoại là hào hứng và nhanh chân nhất. Dạo một vòng phố cổ Hà Nội, người ta bắt gặp rất nhiều chú thích quảng cáo cho văn phòng du lịch, khách sạn, nhà khách giá rẻ, rồi thì phòng vé "chuyên cung cấp giá vé sốc nhất, cả trong lẫn ngoài nước". 

Một số spa cũng nhanh nhảu giới thiệu mình trên WikiMapia, không quên "chua" thêm một câu là mình "đã từng được LonelyPlanet nhắc đến" để câu khách.

Rồi thì các cửa hàng thời trang cũng "ngửi" thấy mùi hấp dẫn từ đây. Địa chỉ shop được post lên, kèm theo đường link dẫn tới website riêng của cửa hàng, hoặc tới catalogue ảnh trên Flickr/Photobucket để những ai quan tâm click vào. Và đương nhiên, bạn cũng biết được vị trí đích xác, đường đi ngắn nhất dẫn tới shop. Thật đúng là "nhất cử lưỡng tiện".

Tuy nhiên, tận dụng tích cực nhất tiện ích của WikiMapia.org không ai khác, chính là dân nhà đất. Trên WikiMapia, người dùng dễ dàng xem được quy hoạch và vị trí của các dự án xây dựng, các khu đô thị mới, những con đường mới mở.

"Muốn biết mảnh đất mình đang ngắm nghía có đắc địa hay không, cứ soi từ vệ tinh xuống là thấy ngay. Đối chiếu vài giây là thấy hết các công trình, dự án, building bao quanh, mảnh đất đó vuông vắn hay thắt đuôi chuột hay hình tam giác", anh Minh, một nhân viên môi giới địa ốc cho biết

Chịu khó mày mò một chút, người dùng còn bắt gặp những thông tin như khu vực này "đã nằm trong quy hoạch đô thị mới, năm 2010 sẽ triển khai", hay "đường này sắp mở thông từ khu vực A sang khu vực B". Anh Minh cho biết, trái với suy nghĩ của nhiều người, những thông tin quy hoạch này đa phần khá chính xác. Vì thế, giới địa ốc đặc biệt ưa chuộng WikiMapia trong việc tham vấn đất đai.

Rồi thì những người có nhu cầu bán, cho thuê đất đai, nhà cửa cũng có thể tận dụng WikiMapia để quảng cáo miễn phí. "Đất đẹp, vuông vắn, hướng Đông Nam. Ai quan tâm liên hệ số điện thoại: 090xxx.xxxx", hay "nhà trọ cho thuê, giá rẻ" xuất hiện nhan nhản trên bản đồ.

Tuy nhiên, nếu là một người đang đi tìm mua đất xây nhà, bạn cũng nên lường trước khả năng một số "cò nhà" đã chủ ý đăng ký thành viên của Wikimapia và vẽ chệch phạm vi quy hoạch đi đôi chút để lừa bịp, hoặc một vài chủ đất trong diện giải tỏa "vô tình" đưa vài thông tin chân thành dưới dạng "đất thổ cư lâu năm, trong vùng đã quy hoạch đảm bảo không bị giải tỏa. Cần tiền nên đành bán."

Tuy nhiên, do đặc thù "mở" của cộng đồng Wiki nên WikiMapia cũng có thể dễ dàng bị những kẻ không có thiện chí lợi dụng vào mục đích đen tối. Một số thành viên gần đây đã phản ánh tình trạng thay vì điền những thông tin hữu ích ở những địa danh nổi tiếng thì người ta lại bắt gặp những nội dung phản động, bôi xấu chế độ của một nhóm người lưu vong ở hải ngoại. Ở một vài danh thắng khác, người ta lại đọc phải những lời báng bổ, chửi bới vô văn hóa.

"Bọn họ đã biến WikiMapia thành một bãi rác với những thông tin và hình ảnh khiến bất cứ ai ghé qua cũng cảm thấy bất bình và khó chịu", một thành viên phản ánh.

Về lâu dài, sau khi đã làm quen và thỏa mãn nhu cầu cơ bản như tìm vị trí nhà mình và người thân, tìm đường đi, người dùng tại Việt Nam chắc chắn sẽ tìm đến những dịch vụ công cụ bản đồ số cao cấp hơn, có thông tin chính xác hơn, vì thực tế thông tin trên Wikimapia mang tính vui chơi nhiều hơn là tin cậy. Những dịch vụ bản đồ số do chính người Việt  Nam xây dựng và phát triển trong thời gian tới chắc chắn sẽ có tính ứng dụng thiết thực và thông tin chính xác hơn, phục vụ người sử dụng Việt Nam tốt hơn.

(Theo Vietnamnet)