Thời gian vừa qua, chiến dịch Thanh tra bản quyền phần mềm đã được thực hiện khá mạnh với tần suất dày, thường xuyên. Đây là động thái cụ thể nhất nhằm đạt mục tiêu giảm tỷ lệ vi phạm bản quyền phần mềm của Việt Nam. Thế nhưng, dù ít dù nhiều, tất cả những doanh nghiệp bị đoàn thanh tra liên ngành “sờ gáy” về đều vi phạm về bản quyền phần mềm.

Từ những cuộc thanh, kiểm tra thực hiện dưới nhiều hình thức: đột xuất có, tạo thành chiến dịch có, kết quả thu được rất khả quan. Ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đánh giá, rất nhiều các doanh nghiệp liên doanh, các công ty Nhà nước lớn đã chấp hành tốt việc tuân thủ quyền tác giả phần mềm. Ý thức tôn trọng bản quyền phần mềm của cộng đồng doanh nghiệp cải thiện nhiều. Đây là một tín hiệu tích cực.

Tuy vậy, cũng theo ông Thành, tại đa số các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì tình trạng vi phạm tràn lan vì vẫn còn tâm lý ỷ lại cho rằng việc thanh tra chỉ thực hiện ở các doanh nghiệp lớn.

Để chứng minh ý kiến này, ông Thành đã đưa ra hàng loạt những vụ vi phạm đã bị đoàn phát hiện và xử lý. Gần đây, ngày 25/3, Đoàn thanh tra liên ngành bao gồm Thanh tra Bộ Văn hóa - Thể Thao và Du lịch và Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công An) tiến hành thanh tra công ty Cổ phần Nam Hà Việt (NAHAVI), - một công ty cổ phần 100% của Việt Nam kinh doanh nguyên vật liệu, vật tư, phụ tùng sắt thép có địa chỉ tại khu Công nghiệp Tân Bình, Tp. HCM.

Tại Công ty này, Đoàn Thanh tra liên ngành đã kiểm tra 50 máy tính sử dụng cho hoạt động kinh doanh của công ty và phát hiện hầu hết các phần mềm cài đặt đều không có bản quyền. Theo đó, 50 phần mềm Microsoft Window XP Profesional 2002, 49 phần mềm Microsoft Office 2003 và rất nhiều các phần mềm của Lạc Việt MTD 2002 và các phần mềm khác như Adobe Photoshop CS, Adobe Acrobat Pro 7 được cài đặt bất hợp pháp trong 50 máy tính của NAHAVI.

Lĩnh vực kiến trúc xây dựng, trong cuối tháng 3, khi lực lượng thanh tra liên ngành kiểm tra Công ty Cổ phần Phát triển Kiến trúc Xây dựng C.A.D và Công ty CP Phát triển nhà Deawon - Thủ Đức, cũng phát hiện sử dụng phần mềm bất hợp pháp nhưng ở các mức độ khác nhau. Những công ty này đã cài đặt các phần mềm cơ bản có bản quyền nhưng đa số các phần mềm khác được cài đặt trong các máy tính phục vụ cho hoạt động kinh doanh của công ty thì đều không có bản quyền.

Tại công ty Cổ phần Phát triển Kiến trúc Xây dựng C.A.D, lực lượng thanh tra liên ngành kiểm tra 13 máy tính và phát hiện số lượng lớn các phần mềm vi phạm bao gồm các phần mềm chuyên dụng như: AutoCAD; Autodesk 3 DS Max- Adobe Photoshop CS; Adobe Acrobat 7-8 Pro và các phần mềm khác như LacViet MTD2002 và các phần mềm khác như Microsoft Office.

Một tín hiệu đáng mừng là trong cuộc thanh tra được thực hiện cùng đợt tại Công ty CP Phát triển nhà Deawon - Thủ Đức, hầu hết các phần mềm cơ bản như Microsoft Window, Microsoft Office đều đã được công ty mua bản quyền. Tuy vậy, vẫn còn một số phần mềm chuyên dụng như AutoCAD và 9 phần mềm LacViet MTD 2002 vẫn là các phần mềm bất hợp pháp.

Sau nhiều năm thanh tra bản quyền phần mềm hầu hết chỉ tập trung tới các công ty nước ngoài, năm nay đối tượng thanh tra được mở rộng tới cả các công ty vừa và nhỏ của Việt Nam. Động thái này cho thấy bản quyền phần mềm không còn là vấn đề “nương nhẹ” nữa mà quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực này đã thực sự được quan tâm.

Tình trạng vi phạm bản quyền phần mềm tràn lan không chỉ gây tổn thất cho ngành phần mềm nước nhà mà còn ảnh hưởng tới uy tín của quốc gia. Đã đến thời điểm các doanh nghiệp nên nhìn nhận vấn đề bản quyền phần mềm một cách nghiêm túc để tránh những rắc rối về pháp lý, ảnh hưởng đến uy tín của công ty.

Thông tư liên tịch số 01/2008/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BTM ngày 29/02/2008 hướng dẫn việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Theo văn bản này, người có hành vi xâm phạm quyền tác giả hoặc quyền liên quan theo điều 28 hoặc điều 35 của Luật Sở hữu trí tuệ sẽ bị coi là "gây hậu quả nghiêm trọng" nếu xâm phạm với quy mô lớn, mục đích thương mại, hoặc hàng hóa vi phạm có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên có thể bị xử lý hình sự theo khoản 1 Điều 131 Bộ luật Hình sự, nếu có đủ các yếu tố khác cấu thành tội phạm.

Theo VnMedia