Theo những báo cáo của quý 4/2011 thì sản phẩm iPhone của Apple đã có 2 quý liên tiếp với kết quả kinh doanh bị sụt giảm tại đại lục Trung Quốc, đánh mất vị trí dẫn đầu vào tay những thương hiệu nội địa với những sản phẩm có giá rẻ hơn nhiều lần.

Nếu tập hợp tất cả những sự kiện diễn ra gần đây, từ rắc rối về pháp lí với một hãng sản xuất nội địa về cái tên iPad cho đến những cáo buộc về tình trạng bóc lột và điều kiện lao động tồi tàn tại các xưởng gia công sản phẩm, có thể thấy Trung Quốc - nơi có thị trường smartphone lớn nhất thế giới - chẳng phải là miền đất hứa của Apple.

Với số lượng thuê bao di động vượt con số 1 tỉ người trong năm qua, thị phần điện thoại di động và smartphone tại Trung Quốc là sự cạnh tranh khốc liệt giữa Apple, Samsung, Nokia và 2 hãng sản xuất trong nước là Huawei và ZTE.

Trong khi Apple giữ vững vị trí số 1 thế giới của mình trong quý 4 và cả năm 2011 vừa qua thì tại Trung Quốc, hãng chỉ “cán đích” ở vị trí thứ 5 với thị phần giảm từ 10,4% xuống còn 7,5% trong khoảng thời gian tháng 7 - 9/2011.

Theo các số liệu của hãng nghiên cứu thị trường Gartner, trong quý 4/2011 vừa qua, Samsung đã đánh bật Nokia ra khỏi vị trí dẫn đầu tại Trung Quốc với thị phần chiếm 24,3%. Nokia là hãng đánh mất thị phần thê thảm nhất, với sự sụt giảm từ hơn 40% vào quý 1/2011 giảm xuống dưới 25% vào cuối năm 2011.

Cũng theo Gartner, một trong những lí do giúp thị phần của các hãng sản xuất điện thoại trong nước như Huawei và ZTE tăng trưởng chính là nhờ “các hãng đã tích cực hợp tác với 3 nhà cung cấp dịch vụ di động tại Trung Quốc”.

Trong quý đầu của năm 2011, ZTE chỉ chiếm 3% thị phần nhưng đã nhanh chóng vươn lên vị trí thứ 4 với 11% thị phần khi kết thúc năm 2011. Hãng này cũng đã từng bước tiếp cận phân khúc cao cấp hơn của thị trường smrtphone tại Trung Quốc.

“Bất cứ ai muốn bán được hàng cho thị trường đại chúng tại Trung Quốc sẽ phải biết đến 1 nguyên tắc đơn giản: giá tiền của sản phẩm đó phải ở mức xấp xỉ 70% thu nhập hàng tháng. Trong khi một chiếc iPhone lại có giá vượt quá 2 tháng thu nhập trung bình của người Trung Quốc”, một báo cáo của hãng nghiên cứu Frost & Sullivan tại Singapore cho biết.

Chính điều này đã mở ra cơ hội phát triển cho Huawei và ZTE phục vụ cho thị trường đại chúng, tất nhiên vẫn bị chiếc iPhone mê hoặc, nhưng ít người có đủ khả năng tài chính để mua nó.

Tuy nhiên, với quy mô rộng lớn của thị trường Trung Quốc, việc chỉ nhắm đến thị phần cao cấp cũng đủ cho Apple, mặc dù nó không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Vào tháng trước, người mua sắm ở Bắc Kinh đã ném trứng vào các cửa hàng Apple và xung đột với cảnh sát khi họ được cho biết iPhone 4S sẽ không được bán theo đúng như dự kiến.

Tại Thâm Quyến, các loại iPhone và iPad chính hãng được nhập lậu từ Hồng Kông, trong khi một số người bán cũng tận dụng sự nổi tiếng của Apple để bán ra những chiếc iPhone giả gọi là iPhone 5 trong khi ngay cả iPhone 4S vẫn chưa được phân phối chính thức tại Trung Quốc. Các nhà phân tích dự đoán rằng, để phát triển hơn nữa thị phần của mình, Apple sẽ phải tìm thêm một nhà phân phối nữa tại Trung Quốc.

China Unicom, nhà cung cấp dịch vụ di động lớn thứ 2, hiện là nhà cung cấp sản phẩm iPhone chính thức duy nhất tại Trung Quốc và ước tính cho đến nay hãng này đã phân phối chính thức ra thị trường Trung Quốc khoảng 3 triệu chiếc iPhone kể từ khi đạt được thỏa thuận với Apple trong năm 2009.

China Telecom, nhà mạng thứ 3 và và nhỏ nhất tại Trung Quốc, cũng đang xúc tiến hợp tác với Apple ngay trong năm này. Các nhà phân tích dự đoán rằng, nếu China Telecom chính thức phân phối sản phẩm Apple vào tháng 5/2012, hãng sẽ có thể đạt được doanh số bán 1,4 triệu chiếc iPhone vào cuối năm, đưa con số người sử dụng iPhone mới tại Trung Quốc lên thành 2 - 4 triệu vào đầu năm.