Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Việt Nam đang tham gia đàm phán có yêu cầu Việt Nam phải triển khai dịch vụ chuyển mạng di động giữ nguyên số thuê bao trong vòng 5 năm tới.

Cần triển khai dịch vụ chuyển mạng

Theo nhận định của Cục Viễn thông (Bộ TT&TT), việc triển khai dịch vụ chuyển mạng giữ nguyên số sẽ góp phần thúc đẩy cạnh tranh trên thị trường đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng và các doanh nghiệp di động. Chuyển mạng giữ nguyên số là xu thế tất yếu, được thực thi với tốc độ ngày một nhanh, mạnh ở hầu khắp khu vực trên thế giới. Chẳng hạn, ở khu vực châu Âu đã hoàn tất chính sách này, các nước phát triển ở châu Mỹ cũng triển khai và thời gian tới đây là giai đoạn mở rộng ở các nước châu Á.

Vẫn theo Cục Viễn thông, cùng với sự phát triển, hội nhập của đất nước, ngành viễn thông di động Việt Nam cần lập kế hoạch đón đầu xu thế phát triển của thế giới nhằm thúc đẩy quá trình mở cửa thị trường, tăng cường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của của xã hội và việc triển khai cung cấp dịch vụ chuyển mạng chính là một bước đi quan trọng hướng đến mục tiêu đó.

Với những điều kiện hiện tại của thị trường viễn thông di động Việt Nam, việc thực thi dịch vụ chuyển mạng giữ nguyên số nhằm đáp ứng các lợi ích đặt ra là một nhu cầu cấp thiết cần được thực hiện sớm nhất có thể.

Ngoài ra, việc triển khai cung cấp dịch vụ chuyển mạng cho thuê bao cũng là khuyến nghị và yêu cầu của một số tổ chức, hiệp hội viễn thông quốc tế mà Việt Nam là một nước thành viên. Bộ TT&TT đang tham gia đàm phán chương Viễn thông thuộc Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình dương (TPP). Dự thảo của Hiệp định này yêu cầu Việt Nam triển khai dịch vụ chuyển mạng di động giữ nguyên số thuê bao trong vòng 5 năm tới. Ngay sau đó cần xem xét triển khai dịch vụ chuyển mạng đối với thuê bao cố định. Trong các cuộc gặp gỡ và hội thảo với những tổ chức quốc tế như ITU, APEC Tel… đa số các nước đã triển khai dịch vụ chuyển mạng giữ nguyên số đều khuyến nghị các quốc gia (đặc biệt là những nước có thị trường viễn thông đang dần bão hòa) nên sớm triển khai cung cấp dịch vụ chuyển mạng; đồng thời khuyến nghị các quốc gia có dự kiến triển khai cung cấp dịch vụ nên lựa chọn mô hình xử lí quy trình chuyển mạng, cơ sở dữ liệu tập trung và định tuyến trực tiếp để đảm bảo sự linh hoạt, ổn định và thuận lợi khi cung cấp dịch vụ cho cả khách hàng và các đơn vị liên quan.

Tỉ lệ bao nhiêu là thành công?

Cục Viễn thông cho rằng, xét dưới khía cạnh người sử dụng dịch vụ, với nhiều lợi ích mang lại, đặc biệt là bảo đảm quyền tự do lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ, việc triển khai dịch vụ chuyển mạng trong mọi trường hợp đều có thể coi là thành công. Thêm vào đó, dịch vụ này đưa đến những ảnh hưởng tích cực đối với thị trường viễn thông di động, đặc biệt là thúc đẩy cạnh tranh khi thị trường đi vào bão hòa. Đây là kết quả vốn không thể định lượng rõ ràng nhưng lại rất quan trọng.

Tuy vậy, xét trên góc độ kinh tế, có thể đánh giá sự thành công hay thất bại của dịch vụ chuyển mạng căn cứ vào tỉ lệ (hoặc số lượng) thuê bao chuyển mạng. Tại một số quốc gia, việc chuyển mạng giữa 2G và 3G trong cùng một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cũng được tính như chuyển mạng. Do đó, tỉ lệ thuê bao chuyển mạng tại các nước này khá cao (có thể >10% - phần lớn là chuyển giữa 2G và 3G). Với các nước không tính trường hợp chuyển mạng giữa 2G và 3G thì tỉ lệ thuê bao chuyển mạng 2% được coi là thành công về mặt triển khai. Một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Hồng Kông (Trung Quốc), Hàn Quốc, Úc, Tây Ban Nha và Thụy Điển, dịch vụ chuyển mạng hoạt động rất thành công với tỉ lệ thuê bao chuyển mạng cao (trên 6%) đem lại lợi nhuận đáng kể về kinh tế.

Để thực thi chính sách này thành công, Cục Viễn thông cho rằng điều quan trọng nhất là phải lựa chọn được phương án hợp lí cho 3 mô hình: định tuyến cuộc gọi, quản lí cơ sở dữ liệu và quản lí quy trình chuyển mạng. Trong đó, mô hình quản lí quy trình chuyển mạng có ý nghĩa quan trọng nhất vì liên quan đến quy mô, hình thức và trách nhiệm của các đơn vị liên quan trong quá trình thiết lập và vận hành khai thác hệ thống chuyển mạng. Bên cạnh đó, theo kinh nghiệm của một số quốc gia, để triển khai thành công dịch vụ chuyển mạng còn cần một số yếu tố khác. Thứ nhất là thời gian chuyển mạng (tính từ lúc thuê bao gửi yêu cầu chuyển mạng đến khi bắt đầu sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp di động mới) càng ngắn càng khuyến khích khách hàng sử dụng dịch vụ chuyển mạng. Thứ hai là phí chuyển mạng thu của khách hàng thấp hoặc nhiều trường hợp không thu phí. Thứ ba là việc chuyển mạng không làm thay đổi nhiều thông tin cá nhân của khách hàng. Cuối cùng là quyết tâm của cơ quan quản lí Nhà nước trong việc hỗ trợ quá trình triển khai cùng với cơ chế chính sách hợp lí, đi kèm công tác quảng bá, tuyên truyền về dịch vụ chuyển mạng tới người dùng được thực hiện tốt.

Cục Viễn thông cho biết, thời gian chuyển mạng kéo dài, phí chuyển mạng cao, thủ tục rườm rà và thậm chí là sự cản trở từ các nhà cung cấp dịch vụ thông qua việc áp dụng chính sách hỗ trợ giá thiết bị đầu cuối, cam kết hợp đồng sử dụng dịch vụ… cũng là những rào cản đối với khách hàng, góp phần khiến cho tỉ lệ chuyển mạng ở mức thấp. Việc không cân nhắc kĩ và có những lựa chọn thiếu phù hợp đối với các yếu tố trên có thể dẫn đến sự không thành công của dịch vụ chuyển mạng. Đã có một số quốc gia triển khai dịch vụ nhưng không thành công như Ireland, Phần Lan, Hà Lan, Anh, Pháp, Nhật Bản, Singapore… bởi tỉ lệ thuê bao chuyển mạng ở mức thấp.

Theo ICTnews