Năm 2013 thị trường có phần chững lại ở cả hạng mục smartphone và tablet, cả với máy tính cá nhân. Doanh số của các loại máy tính PC vận hành Windows không có dấu hiệu hồi phục. Trong khi Microsoft đang tìm cách khắc phục thì một đối thủ đầy bất ngờ là hệ điều hành Chrome OS của Google đã lăm le tìm cách “soán ngôi” của Windows.

Một Microsoft lỡ thời

Mặc dù hệ điều hành Chrome OS vẫn còn trong giai đoạn chinh phục thị trường nhưng các máy tính Chromebook vận hành Chrome OS đã có mức tăng trưởng nhanh đến khó tin. Theo hãng khảo sát thị trường NPD Group Inc., Chromebook đã chiếm 9,6% doanh số của toàn bộ số máy tính desktop, laptop, tablet bán ra tại Mỹ trong năm 2013, tăng đến 47 lần so với doanh số của cùng kì năm ngoái.

Đà xuống dốc của Windows tuy đã được tiên đoán trước nhưng có nhiều ý kiến cho rằng một phần lỗi là bởi chính Microsoft. Theo khái niệm “cái chết của máy tính cá nhân” mà nhiều chuyên gia công nghệ dự đoán, hiện tượng doanh thu của ngành máy tính xuống dốc là hậu quả của một thị trường đã quá bão hòa. Nghĩa là khi số lượng người dùng sở hữu máy tính đã đạt đến đỉnh điểm, làm cho nhu cầu tiêu thụ máy tính giảm nhanh.

Dĩ nhiên Microsoft - đứng đằng sau hệ điều hành Windows - cũng thấy xu hướng này và tìm cách thích ứng. Tuy nhiên, các động thái của Microsoft không hiệu quả. Hãng này tìm cách chạy theo đà phát triển của thị trường máy tính bảng, vốn được xem là một thể loại sản phẩm, có thể thay thế máy tính cá nhân nhưng phiên bản hệ điều hành Windows 8 từ nỗ lực của Microsoft đã là một mục tiêu để các hãng sản xuất máy tính đổ lỗi cho tình trạng doanh số thấp. Tệ hơn nữa, “cuộc phiêu lưu” nho nhỏ của Microsoft với mẫu tablet/laptop Surface RT đã là một thất bại thảm hại.

Lợi thế của Chrome OS

Đến từ một giải pháp hoàn toàn khác, Google đã “đánh cược” vào Chrome OS. Ý tưởng ban đầu của một hệ điều hành chỉ dựa vào một trình duyệt web nghe có vẻ điên rồ. Thậm chí có ý kiến chế giễu rằng một máy tính chỉ có thể hoạt động khi có kết nối với mạng internet là vô cùng bất tiện. Rồi đến lí do là các Chromebook có cấu hình quá yếu để vận hành game hay các phần mềm nặng.

Tuy nhiên, Chrome OS đã mang lại những tiện ích không kém gì một máy tính PC Windows. Chính từ làn sóng phát triển mạnh mẽ của công nghệ mạng đã cho ra rất nhiều công cụ, tiện ích và dịch vụ có công năng không kém các phần mềm lớn dành cho máy tính. Bản thân Google cũng là một công ty vận hành hàng loạt dịch vụ nền web như vậy, bao gồm dịch vụ tìm kiếm, bản đồ, email, soạn thảo văn bản, lưu trữ dữ liệu, tinh chỉnh ảnh… Còn về vấn đề luôn phải kết nối mạng, thực sự thì với công nghệ mạng hiện nay, các tiện ích nền web vận hành không cần mạng. Game và các phần mềm đòi hỏi cấu hình cao thì đã có máy tính để bàn.

Hơn thế nữa, nhờ chỉ tập trung vào các ứng dụng tối thiểu, không cần dung lượng lưu trữ lớn hay phần cứng mạnh mẽ, chỉ cần một máy tính có cấu hình thấp cũng có thể dễ dàng vận hành Chrome OS. Thế là từ khi Chrome OS bắt đầu được kí hợp đồng với các hãng sản xuất, hàng loạt sản phẩm laptop dưới cái tên Chromebook đã được tung ra với giá rẻ. Từ tháng 10/2012 đến tháng 5/2013, mẫu Chromebook Serie 3 của Samsung liên tục đứng đầu bảng xếp hạng máy tính bán chạy nhất trên trang bán hàng Amazon, với giá bán ra chỉ 249 USD. Sau đó đến mẫu Acer C7 với mức giá đáng ngạc nhiên: 199 USD và HP Chromebook 11 inch với giá 279 USD, cả 2 hiện đang dẫn đầu danh sách máy tính xách tay bán chạy nhất, với mẫu của HP liên tục hết hàng.

Thành công này rực rỡ đến mức kéo cả 3 hãng Samsung, Acer và HP ra khỏi đà tụt giảm doanh số máy tính. Các hãng khác cũng hớn hở tìm cách theo sau, ASUS, Dell và Toshiba đều đã có kế hoạch cho Chromebook trong năm 2014.

Chỉ mới bắt đầu

Vẫn còn quá sớm để có thể dự đoán vị thế của Chrome OS và Chromebook trong tương lai. Một phần bởi Google vẫn chưa thực sự tung Chromebook ra nhiều thị trường trên thế giới. Phong trào phát triển các tiện ích nền web - “vũ khí” lợi hại nhất của Chrome OS - cũng chỉ mới nở rộ trong năm nay.

Tuy nhiên, với cách tiếp cận vấn đề của Google cho thấy hiệu quả hơn Microsoft. Khi được tung ra rộng rãi, Chrome OS và Chromebook chắc chắn sẽ là 2 chủ đề lớn của thị trường máy tính cá nhân năm 2014.