CNTT là đòn bẩy hiện đại hóa

Tại lễ kỉ niệm 25 năm thành lập Cục Tin học & Thống kê Tài chính, Bộ Tài chính diễn ra sáng 22/10/2014 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết: "Trước đây, khi chưa ứng dụng CNTT vào công tác quản lí tài chính ngân sách Nhà nước, rất nhiều nghiệp vụ phải làm thủ công vất vả. Chẳng hạn khi lên bảng quyết toán của Kho bạc Nhà nước đồng thời cũng là bảng quyết toán thu chi ngân sách Nhà nước, hệ thống bảng biểu có kích thước lớn bằng ½ cái bàn. Những con số trong bảng quyết toán theo mục lục ngân sách chi chít hàng ngang hàng dọc. Công tác quản lí, thống kê hạch toán gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, từ những năm 89 - 90 của thế kỉ trước, lãnh đạo Bộ Tài chính đã nhận thấy vai trò và hiệu quả của CNTT trong việc giải quyết bài toán nghiệp vụ của ngành".

Ngày 22/10/1989, Tổ nghiên cứu Đề án tổ chức hệ thống Tin học ngành tài chính được thành lập, chính thức khởi động công cuộc nghiên cứu và triển khai ứng dụng CNTT vào công tác quản lí tài chính. Tổ nghiên cứu gồm 8 cán bộ hoạt động dưới sự chỉ đạo của Chánh văn phòng Bộ lúc bấy giờ là đồng chí Nguyễn Sinh Hùng (sau là Bộ trưởng Bộ Tài chính, nay là Chủ tịch Quốc hội), và đồng chí Phạm Văn Thuận (nguyên Cục trưởng đầu tiên của Cục Tin học và Thống kê tài chính). Đây cũng là dấu mốc đánh dấu cho sự hình thành bộ máy tổ chức của Cục Tin học & Thống kê tài chính ngày nay, đơn vị được Bộ Tài chính giao nhiệm vụ thống nhất quản lí và triển khai ứng dụng CNTT trong toàn ngành Tài chính.

"Từ đó đến nay, ngành Tài chính đã triển khai rất nhiều đề án cải cách. Những bài toán cốt lõi nhất trong quản lí tài chính công đã được ứng dụng CNTT. Các hệ thống CNTT trong khối thị trường, đặc biệt là thị trường vốn và thị trường chứng khoán cũng đã có bước phát triển khá nhanh. Hiện các nhà đầu tư chứng khoán có thể kết nối với hệ thống của các công ty chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lưu kí chứng khoán, thậm chí có thể dùng điện thoại di động đưa lệnh giao dịch vào hệ thống", Thứ trưởng Trần Xuân Hà chia sẻ thêm.

Minh bạch hóa quản lí tài chính công

Theo ông Đặng Đức Mai, Cục trưởng Cục Tin học & Thống kê tài chính: Hiện ngành tài chính đã tin học hóa hơn 95% nghiệp vụ, với hơn 100 ứng dụng phần mềm được triển khai toàn ngành, sẵn sàng đáp ứng nhu truy cập và khai thác thông tin phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo các cấp. Công tác quản lí tài chính công ngày càng đảm bảo tính công khai, minh bạch, hiệu quả cao nhờ vào việc triển khai các hệ thống ứng dụng CNTT. Điển hình như Hệ thống thông tin quản lí ngân sách và kho bạc (hệ thống TABMIS) tới giờ đã hoàn tất quá trình triển khai và tiếp nhận quản trị vận hành thành công trên phạm vi toàn quốc, cơ bản đạt các mục tiêu đề ra là nâng cao tính minh bạch trong quản lí tài chính công, giảm thiểu tiêu cực và tăng tính lành mạnh tài chính; Hoặc Hệ thống Quản lí thuế Thu nhập cá nhân được triển khai trong cả nước, quản lí hơn 20 triệu người nộp thuế, đã hỗ trợ tối đa các chức năng cơ bản trong quản lí thuế thu nhập cá nhân.

Một minh chứng điển hình khác là Hệ thống thông quan tự động và cơ chế một cửa quốc gia (VNACCS/VCIS) được triển khai chính thức từ 1/4/2014 cũng đã đem lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, với thời gian xử lí hồ sơ thông quan được rút ngắn xuống còn 1 - 3 giây. Đây là lần đầu tiên Việt Nam đưa vào áp dụng chính thức trong toàn ngành Hải quan một hệ thống thông quan hàng hóa theo thông lệ quốc tế, đạt trình độ tương đương các nước tiên tiến khu vực Đông Nam Á.

Song song với đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong tác nghiệp chuyên ngành, Bộ Tài chính cũng tập trung cao cho việc triển khai ứng dụng CNTT phục vụ người dân và doanh nghiệp. "Đến nay, Cổng thông tin Bộ Tài chính và 5 cổng thông tin của các Tổng cục (Thuế, Kho bạc, Hải Quan, Dự trữ Nhà nước và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) đã cung cấp 980 thủ tục hành chính công mức 1 và mức 2; 6 dịch vụ hành chính công đạt mức độ 3 và 8 dịch công mức độ 4. Trong đó, rất nhiều ứng dụng phục vụ người dân và doanh nghiệp được cung cấp miễn phí như: kiosk thông tin; ứng dụng hỗ trợ kê khai thuế - mã vạch; ứng dụng khai hải quan điện tử… Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần thực hiện thành công Chiến lược tài chính đến năm 2020", ông Đặng Đức Mai nói.