Dù lựa chọn như thế nào đi nữa thì hai tiêu chí quan trọng nhất vẫn là xác định chi phí mua sắm và mục đích sử dụng, càng cụ thể càng tốt để chọn được sản phẩm phù hợp nhất trong khả năng của bạn.

Máy tính xách tay đã trải qua những thay đổi lớn trong những năm gần đây. Không chỉ chịu áp lực cạnh tranh mạnh mẽ từ điện thoại di động và máy tính bảng mà còn bắt buộc tự thay đổi nhằm đáp ứng tốt hơn thói quen của người dùng hiện tại. Không chỉ giới hạn trong văn phòng hoặc tại nhà mà người dùng còn có thể làm việc tại quán café hoặc trên đường đi công tác.

Laptop dùng lướt web

Nếu nhu cầu chỉ ở mức dùng để lướt web, gửi email hoặc theo dõi tin tức trên mạng xã hội thì bạn chẳng cần đến chiếc laptop cấu hình mạnh, chạy nhanh và cũng không nên quan tâm đến những công nghệ mới, màn hình cảm ứng hay hệ điều hành Windows 8. Điểm then chốt của laptop dùng để lướt web là thiết kế đủ nhẹ để mang theo khi cần thiết và tất nhiên nó đủ mạnh để chạy được các ứng dụng văn phòng cơ bản cùng một vài game nhẹ cho nhu cầu giải trí.

Cách đây hơn một năm, các hãng sản xuất máy tính như Acer, Asus, Dell, Lenovo và Samsung cùng tham gia vào phân khúc thị trường giá rẻ với mẫu Chromebook chạy hệ điều hành Chrome (Chrome OS) của Google. Khác với hệ điều hành Windows, Chrome OS không có giao diện desktop quen thuộc, các ứng dụng, dữ liệu và dịch vụ khác đều sử dụng lưu trữ đám mây và được cập nhật tự động, không những tiện dụng mà còn giúp người dùng tránh những rắc rối thường gặp như nguy cơ lỗi ứng dụng, mất dữ liệu do mã độc (malware) hoặc máy tính hỏng hóc.

Bên cạnh đó, cơ chế hoạt động của Chrome OS dựa trên nền web nên thiết kế của Chromebook không đòi hỏi cấu hình phần cứng mạnh như laptop thông thường và điều này có tác động lớn đến giá sản phẩm. Cụ thể dòng Chromebook có giá trung bình vào khoảng 300 USD (khoảng 6,45 triệu đồng). Chẳng hạn Dell Chromebook 11 với màn hình 11,6 inch độ phân giải WXGA (1366 x 768 pixel), cấu hình phần cứng trang bị chip Intel Celeron 2955u, ổ SSD dung lượng 16 GB, RAM DDR3L 2 GB, nặng 1,31 kg và thời gian dùng pin khoảng 10 tiếng.

Trong khi đó, mẫu Chromebook N20p của Lenovo nổi bật với thiết kế cho phép xoay màn hình khoảng 300 độ để sử dụng trong một số trường hợp. Máy trang bị màn hình cảm ứng điện dung 11,6 inch, độ phân giải WXGA, cấu hình phần cứng dùng chip Bay Trail Celeron N2830 hoặc N2030 (tùy phiên bản), RAM DDR3L 2 GB.

Điểm cần lưu ý là Chromebook phụ thuộc vào kết nối Internet vì phần lớn ứng dụng chạy trên nền web. Google cũng cố gắng giải quyết vấn đề trên qua việc cung cấp một số ứng dụng có thể chạy trực tiếp mà không cần kết nối mạng. Tuy nhiên nếu xét theo tiêu chí chọn mua laptop lướt web và thực tế là kết nối mạng không dây (Wi-Fi) hầu như có mặt khắp nơi, từ gia đình, trong văn phòng cho đến những nơi công cộng thì điểm bất tiện trên không phải là vấn đề lớn với bạn đọc.

Laptop cho game thủ

Khác với suy nghĩ của nhiều người, tất cả laptop đều có thể chơi được game và vấn đề nằm ở chỗ bạn cần chọn loại game phù hợp với cấu hình phần cứng. Chẳng hạn một chiếc Chromebook không thích hợp với thể loại game bắn súng góc nhìn thứ nhất FPS (first person shooter) nhưng vẫn có thể chơi tốt “bắn trứng khủng long” Dynomite Deluxe, Angry Birds hoặc cao hơn một chút một số game trên mạng xã hội.

Trong khi đó với thể loại game offline, có bốn yếu tố cần quan tâm khi chọn laptop là card đồ họa, bộ xử lí, màn hình và khả năng làm mát của hệ thống tản nhiệt. Thực tế cho thấy hầu hết laptop (trừ dòng chuyên game) được thiết kế chủ yếu cho việc học tập hoặc làm việc của người dùng. Do vậy chúng thường có kích thước gọn nhẹ, cấu hình phần cứng đủ cho nhu cầu sử dụng đồng thời đảm bảo tính di động. Bên cạnh đó, việc nâng cấp phần cứng laptop cũng rất hạn chế do giới hạn kích thước và một phần là không có linh kiện thay thế.

Cấu hình phần cứng laptop thường chỉ trang bị bộ xử lí tầm trung Core i5 và một vài sản phẩm dòng cao cấp dùng chip Core i7. Về hiệu năng tổng thể thì chip Core i7 sẽ vượt trội so với Core i5 tuy nhiên xét về khả năng xử lí trong game thì điều này không hẳn đã đúng. Chẳng hạn xét giữa bộ xử lí Core i7-4510U (2,0 GHz, 3 MB smart cache) và Core i5-4210U (1,7 GHz, 3 MB smart cache) khi thử nghiệm với một số game cho thấy hiệu suất của hai mẫu chip này chênh lệch nhau không đáng kể, tuy nhiên với Core i7, bạn phải chi nhiều hơn.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý là bộ xử lí di động dùng trong laptop thường có xung nhịp thấp hơn hẳn so với “người anh em” dùng trong máy tính để bàn để cân bằng giữa hiệu suất, tính di động và khả năng làm mát của hệ thống tản nhiệt.

Đồ họa là yếu tố quan trọng nhất quyết định khả năng xử lí hình ảnh trong game. Nếu nghĩ rằng sức mạnh của laptop phụ thuộc vào CPU thì bạn cần phải suy nghĩ lại vì trên thực tế, bộ xử lí phức tạp nhất lại nằm trên card đồ họa. Như đã đề cập trên, laptop mỏng nhẹ thường chỉ trang bị đồ họa tích hợp (integrated graphic) phổ biến là Intel HD Graphics 4400 chỉ thích hợp cho công việc văn phòng và học tập. Mạnh mẽ nhất là dòng máy tính trang bị đồ họa rời (discrete graphic) như Alienware 17 với đồ họa AMD Radeon R9 M290X hoặc Gigabyte P35X v3 với đồ họa GeForce GTX 970M và chỉ nặng 2,5 kg.

Tiếp theo, màn hình là điều bạn cần quan tâm. Hầu hết laptop chơi game đều trang bị màn hình cỡ lớn, từ 15,6 inch trở lên và độ phân giải chuẩn full HD (1920 x 1080 pixel). Độ phân giải màn hình càng cao sẽ giúp hiển thị chi tiết hơn hình ảnh trong game đồng thời cũng tăng áp lực lên khả năng dựng hình của card đồ họa. Về phần âm thanh, sẽ thiếu sót lớn khi chơi game chỉ cần “nhìn mà không thèm nghe”. Loa laptop game cần độ động cao, hiệu ứng vòm tốt và tiếng bass phải thật bốc. Tuy nhiên nếu không muốn gây ảnh hưởng đến người khác, tai nghe tích hợp micro (headset) dành cho game thủ sẽ là lựa chọn tốt hơn.

Tương tự phần âm thanh, touchpad laptop chỉ thích hợp cho việc “chỉ trỏ” khi làm việc hoặc học tập vì chúng cũng không đạt được độ tin cậy cần thiết cũng như khả năng dễ điều khiển khi chơi game, nhất là trong thể loại game FPS. Với game thủ thì một chú chuột laser luôn là lựa chọn tốt cho nhu cầu chơi game di động.

Laptop cho sinh viên

Tiết kiệm là tiêu chí quan trọng nhất với laptop dành cho sinh viên để không làm bạn phải “gặm” mì gói vài tháng. Không cần mỏng nhẹ như ultrabook nhưng sản phẩm phải phù hợp để mang theo đến trường mỗi ngày. Có thể nhận thấy trong những năm gần đây, sự thành công của ultrabook không chỉ thúc đẩy dòng laptop siêu di động phát triển mà còn tạo được ảnh hưởng đối với dòng laptop truyền thống. Cụ thể các mẫu laptop phổ thông ra mắt trong thời gian gần đây đã có sự thay đổi rõ rệt với thiết kế mỏng gọn hơn, đủ để bạn mang theo mỗi ngày đến giảng đường.

Về thời lượng dùng pin của sản phẩm cũng có ý nghĩa với các bạn sinh viên thường có những buổi lên lớp cả ngày hay khi học nhóm. Nếu laptop có thời lượng pin không cao sẽ mang lại nhiều phiền toái khi sử dụng. Do đó bạn cũng nên chú ý đến thông số dung lượng pin khi lựa chọn. Bên cạnh đó, bộ xử lí (CPU) cũng là thành phần ảnh hưởng đáng kể đến thời gian dùng pin máy tính.

Hiện tại, laptop trang bị chip Intel Haswell đã trở thành xu hướng chủ đạo của thị trường và các laptop dòng phổ thông mới hiện có thời lượng pin trung bình vào khoảng 4 tiếng hoặc cao hơn, chỉ với một lần sạc. Đặc biệt với một số sản phẩm Test Lab từng thử nghiệm như Dell Inspiron 14R 5437 tạo được ấn tượng tốt với thời lượng dùng pin liên tục đạt khoảng 6,5 giờ, không hề kém những mẫu ultrabook cao cấp.

Với sinh viên ngành kiến trúc, xây dựng hay đồ họa thì card đồ họa rời là cần thiết để chạy những ứng dụng đồ họa 3D, thiết kế kiến trúc, biên tập hình ảnh hoặc xử video. Trong những trường hợp còn lại, bạn sẽ không nhận thấy sự khác biệt đáng kể giữa card đồ họa rời và tích hợp khi chạy các ứng dụng đơn giản như MS. Word, Excel, xem phim, nghe nhạc hoặc chơi game giải trí nhẹ nhàng. Ngoài ra, card đồ họa rời cũng sẽ "ngốn" điện năng, làm máy tính nóng hơn so với đồ họa tích hợp trong bộ xử lí.

Laptop trang bị màn hình cảm ứng kết hợp cùng hệ điều hành Windows 8 sẽ mang đến người dùng trải nghiệm thú vị. Tuy nhiên xét nhu cầu học tập, làm việc với bộ ứng dụng văn phòng cùng một số ứng dụng phổ thông khác thì việc đầu tư vào một laptop có màn hình cảm ứng chạm là không cần thiết. Bên cạnh đó, laptop màn hình cảm ứng có giá đắt hơn từ 1 – 1,5 triệu đồng so với phiên bản cùng cấu hình dùng màn hình thường. Vì vậy, trừ trường hợp thực sự cần trong ngành tạo mẫu hay thiết kế thời trang thì bạn nên quan tâm, đầu tư cho các thành phần thiết yếu như CPU, RAM hoặc ổ cứng lưu trữ.

Laptop cho người dùng di động

Kích thước, tính di động linh hoạt và thời lượng dùng pin là những yếu tố cần quan tâm nếu bạn cần máy tính để xử lí công việc và thường xuyên di chuyển. Trong hai năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến sự bùng nổ của ultrabook, dòng máy tính xách tay siêu di động cả về số lượng, kiểu dáng lẫn thiết kế. Về kích cỡ, ultrabook có đặc điểm là độ mỏng dưới 18 mm với mẫu sản phẩm trang bị màn hình dưới 14 inch và mỏng dưới 21mm với màn hình từ 14 inch trở lên. Trọng lượng ultrabook cũng nằm trong khoảng từ 1,36 – 2,04 kg, thời lượng dùng pin tối thiểu phải đạt 5 tiếng trở lên cho một lần sạc và có thể đạt đến 10 tiếng.

Cũng trong năm 2014, một thay đổi lớn của nền tảng laptop khi Intel công bố mẫu chip Core i thế hệ thứ năm có tên mã Broadwell. Chip Core M vẫn sử dụng vi kiến trúc Haswell nhưng áp dụng quy trình sản xuất 14nm nên kích thước chip chỉ bằng phân nửa và mỏng hơn khoảng 30% so với Haswell. Điều này cho phép các nhà sản xuất đưa ra những mẫu laptop mới mỏng, nhẹ hơn và thời gian dùng pin tốt hơn. Bên cạnh đó, Core M mới sẽ có hiệu năng tính toán gấp đôi và khả năng xử lí đồ họa nhanh hơn khoảng 40% so với Core i thế hệ trước đó.

Những mẫu ultrabook dùng chip Haswell hiện có giá thấp hơn rất nhiều so với thời điểm cách đây 1 – 2 năm.Theo quy luật thị trường, khi những mẫu ultrabook dùng chip Broadwell mới xuất hiện thì những sản phẩm cũ sẽ giảm giá, khi đó người dùng sẽ có nhiều lựa chọn phù hợp hơn. Nhất là các mẫu ultrabook dòng phổ thông vẫn giữ được thiết kế mỏng gọn và nhẹ hơn so với dòng laptop tiêu chuẩn.

Cũng cần lưu ý trường hợp có nhiều sản phẩm khác nhau đáp ứng nhu cầu, việc trực tiếp dùng thử những hàng mẫu (nếu có sẵn) tại cửa hàng sẽ giúp bạn cảm nhận, nhận xét chính xác hơn sản phẩm nào là tốt nhất theo nhu cầu cá nhân. Chẳng hạn cần chú ý tới bàn phím và kích thước touchpad vì chúng liên quan trực tiếp đến việc tương tác giữa bạn và máy tính.

Bàn phím với các phím nhấn kích thước lớn, khoảng cách giữa các phím hợp lí sẽ phù hợp với người dùng có cỡ tay lớn. Phím nhấn êm, độ đàn hồi tốt sẽ mang lại cảm giác phím rõ ràng, bạn dễ dàng lướt nhanh trên bàn phím khi gõ văn bản mà không sợ nhầm. Nếu có thể, bạn hãy ngồi xuống, đặt máy tính trên đùi và gõ thử một đoạn văn bản để xem cảm giác có thoải mái không. Ngoài ra, bàn phím tích hợp đèn nền cũng là điểm cần lưu ý khi thường làm việc vào ban đêm.

Nếu có thể, bạn nên chọn laptop trang bị ổ thể rắn (SSD hay solid state drive), không chỉ cải thiện đáng kể hiệu năng tổng thể, SSD còn giúp laptop đáng tin cậy hơn do có khả năng chống sốc tốt hơn, thích hợp với người dùng thường xuyên di chuyển. Về thời gian dùng pin thực tế của sản phẩm chỉ nằm trong khoảng 70 – 75% so với giá trị tham khảo mà nhà sản xuất công bố.

Theo PC World VN.