Sau muôn vàn khó khăn, cuộc gọi di động đầu tiên cũng đã được thực hiện thành công… Ông Hoàng Thanh Chung hào hứng kể lại những ngày đầu đó.

"Vạn sự khởi đầu nan"

Ông Chung – Nguyên Phó Giám đốc Bưu điện Hà Nội tâm sự, ngày đó Bưu điện Hà Nội (BĐHN) rất tự hào được lãnh đạo Tổng cục Bưu điện giao nhiệm vụ xây dựng, lắp đặt thử nghiệm mạng di động đầu tiên ở VN. Một đội công tác đặc biệt được nhanh chóng thành lập, phối hợp với chuyên gia khảo sát và xây lắp nhà trạm BTS. Giai đoạn đầu việc xây lắp do nhóm kỹ thuật đảm nhận, sau đó giao cho Công ty xây lắp Bưu điện Hà Nội.

Theo lời kể của ông Chung, sau khi khảo sát lựa chọn địa điểm cùng với các chuyên gia Alcatel (Pháp), mạng sơ bộ ban đầu được hình thành gồm 7 trạm BTS trên các địa điểm là Cầu Giấy (trạm gốc), Bờ Hồ, Giáp Bát, Đức Giang (Gia Lâm), Phủ Lỗ (Sóc Sơn), C2 (Huỳnh Thúc Kháng) và ủy ban Kế hoạch Nhà nước (Ba Đình). Đây là các trạm BTS phủ sóng vô hướng, dùng cho mạng thô ban đầu (hay còn gọi là pha 1).

Trên cơ sở mạng thô này để phát triển hệ thống định hướng, tiếp tục phát triển các pha 2. Cùng với quá trình xây lắp, BĐHN đã cử một đoàn gồm 10 kỹ sư thông tin đi học ở Pháp về lắp đặt, vận hành, khai thác. Trong đó, có 5 người học về hệ thống vô tuyến và 5 người học về hệ thống tổng đài - sau này là hạt nhân của hai mạng di động MobiFone và VinaPhone. Xuất nhập khẩu thiết bị, kể cả đầu cuối do Công ty Cokyvina thực hiện.

Khai sinh hai mạng di động đầu tiên

Ông Chung cho biết, BĐHN rất may mắn có thêm một chuyên gia giỏi người Anh tên là David do France Telecom cử sang vì phía France Telecom cũng muốn hợp tác với VNPT để kinh doanh dịch vụ thông tin di động. Thời đó, kiến thức về di động của Việt Nam rất hạn chế nhưng David đã nhiệt tình hỗ trợ và phản biện kỹ thuật trong suốt quá trình xây dựng mạng di động đầu tiên. "Chính David đã tặng tôi cuốn sách về mạng GSM (The GSM System for Mobile Communication) và nhắc nhở tôi 3 điều đặc biệt quan tâm khi xây dựng trạm BTS là cây cối, sông hồ, nhà cao tầng. Năm 1993, các nhà cao tầng chưa nhiều nên chỉ với 7 trạm BTS thô lúc đó đã phủ sóng hầu như khắp nội thành Hà Nội", ông Chung nói.

Do thiết bị nhập về chậm hơn dự kiến nên đến tháng 5/1993 mới lắp đặt thiết bị và điều chỉnh, cuối tháng 7/1993 chính thức vận hành thử nghiệm. Chỉ là những lần kiểm tra thử nhưng không khí ở các nhà trạm BTS đã vui như hội. Chuyên gia, kỹ thuật viên bắt tay nhau chúc mừng khi lần đầu được nghe giọng nói của người thân khi đi trên đường - ông Chung hồi tưởng lại những thời khắc thật khó quên.

Theo ông Chung, sau một thời gian thử nghiệm, bộ phận marketing bắt đầu vào cuộc với các lô-gô, bảng, biển quảng cáo; chuẩn bị khai trương cung cấp dịch vụ cho khách hàng. Thiết bị đầu cuối cực kỳ khan hiếm vì lô hàng đầu chỉ có 71 máy, vừa to vừa nặng, sau đó thêm 114 máy nữa nên thời đó ai sử dụng ĐTDĐ được coi là "VIP", "đại gia". Khan hiếm máy đã đành, tiền thuê bao và cước cuộc gọi cũng rất đắt, thuê bao 20USD/tháng, cước liên lạc 8.000 đồng/phút.

Sau đó ít lâu, Công ty thông tin di động VMS MobiFone được thành lập và mạng di động GSM đầu tiên của Việt Nam được BĐHN bàn giao cho VMS vận hành, khai thác khoảng giữa năm 1994. Sau khi bàn giao MobiFone, BĐHN lại được giao nhiệm vụ xây dựng mạng VinaPhone. Đến giữa năm 1996, VinaPhone chính thức "lên sóng" và Công ty Viễn thông Hà Nội được BĐHN giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ đầu tiên cho khách hàng.

Ngày 16/4/1993, Công ty Thông tin di động (VMS - MobiFone) được thành lập. Năm 1993, thông tin di động còn là khái niệm xa lạ với đại đa số người dùng Việt Nam. Trong 2 năm đầu, MobiFone gặp rất nhiều khó khăn bởi kinh nghiệm xây dựng và khai thác mạng chưa có, cơ sở hạ tầng nghèo nàn. MobiFone ban đầu chỉ có một tổng đài dung lượng 2.000 số với 7 trạm thu phát sóng (BTS) tại Hà Nội và một tổng đài 6.400 số với 6 trạm BTS tại khu vực phía Nam phủ sóng 4 địa phương (TP. Hồ Chí Minh, Biên Hoà, Long Thành, Vũng Tàu).

Từ 1995, khi MobiFone chính thức ký kết Hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) với Tập đoàn Comvik (Thụy Điển) để xây dựng và khai thác mạng thông tin di động thì mạng di động này bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Comvik đã chuyển giao kinh nghiệm, kỹ năng quản lý, nguồn vốn... để MobiFone khẳng định đẳng cấp trên thị trường thông tin di động Việt Nam.

(Theo ICTnews)