Tổ chức Linux (Linux Foundation) vừa công bố kết quả một nghiên cứu mới đây của tổ chức này nhằm ước lượng giá trị tương đối về mặt tài chính của nền tảng Linux. Dựa vào kết quả nghiên cứu, Linux Foundation kết luận giá trị khởi thuỷ của nhân Linux ước tính vào khoảng 1,4 tỉ USD trong khi đó cần tới 10,8 tỉ cho phiên bản Linux Fedora hiện tại.

Nghiên cứu của Linux Foundation dựa vào phương pháp do David Wheeler phát minh, từng áp dụng vào một dự án tương tự năm 2002. Wheeler đã phát triển một công cụ mà người dùng sử dụng phương thức xác định chi phí và thời gian để cho ra đời một sản phẩm có tên Constructive Cost Model (COCOMO) để tính giá trị trị của phần mềm dựa vào số dòng mã, lương trung bình trả cho các nhà phát triển phần mềm và hàng loạt những yếu tố khác nữa. Khi sử dụng công cụ này để tính chi phí xây dựng mã nguồn của toàn bộ dự án gói Fedora 6 năm trước đây thì Wheeler khẳng định, giá trị của nền tảng này ở mức 1.2 tỉ USD.

Hàng loạt mã mới cũng như các bản nâng cấp đã được bổ sung và phát hành kể từ đó. Linux Foundation sử dụng phương thức như cũ trong lần nghiên cứu mới này và xác định, giá trị mã nguồn hiện tại của các bản lưu trữ Fedora đã tăng lên 10,8 tỉ USD.

Tính số lượng các dòng mã rõ ràng là một cách thức không khoa học để định giá, và con số này cũng ít có giá trị. Nhưng dù sao đó vẫn là một phương án có phần khả dĩ, đặc biệt là khi theo dõi những kết quả nghiên cứu có tính lịch sử mà Wheeler đã từng đưa ra. Tuy vậy, phương pháp này có những giới hạn hiển nhiên và có vẻ như Linux Foundation đang dùng nó vì mục đích biến những chi phí không ước tính được thành những con số cụ thể. Với Linux, tuỳ thuộc vào từng lĩnh vực như máy để bàn hay hệ thống máy chủ mà công việc cài đặt sẽ sử dụng tới những thành phần khác nhau. Một giới hạn rất đáng chú ý của phương thức này đó là nó không thể xác định được tất cả những nỗ lực thầm lặng và lượng thời gian mà các nhà phát triển đã phải tiêu tốn nhằm giảm sự phình lên của cấu trúc và kích cỡ nhân nền tảng.

Tài liệu mà Linux Foundation công bố còn bao gồm một số dữ liệu thống kê khác. Chẳng hạn, một vài thông số như: để viết lại 240 triệu dòng mã có trong Fedora 9 cần tới 60 ngàn năm để một người hoàn thành. Cũng ở lần công bố này, báo cáo cho hay các thành phần của nền tảng hiện tại đang có lượng mã nguồn cao nhất. Nhân Linux đứng đầu danh sách với con số 5,961,705 thành phần cùng các tên tuổi GNU Compiler Collection (bộ trình dịch của GNU), bộ công cụ OpenOffice, Eclipse IDE, Mono .NET runtime và cả trình duyệt Firefox.

Mặc dù phương pháp đáng nghi ngờ mà Linux Foundation sử dụng vẫn chưa đưa ra được một câu trả lời có căn cứ về giá trị của Linux, nhưng kết quả nghiên cứu mà Linux Foundation công bố hẳn vẫn sẽ gây được ít nhiều tiếng vang.

Văn Vượng (theo Arstechnica)