Meebo và Facebook vừa thông báo ra mắt một sản phẩm mới có tên Connect + Chat, kết quả của sự liên kết hợp tác cho phép người dùng tán gẫu với bạn bè giữa Facebook và Meebo.

Tháng 12-2008, Meebo sử dụng một phương thức không được cấp phép để tương thích với Facebook Chat. Ngay sau đó, các nhà phát triển dịch vụ nhắn tin tức thời (IM) trên nền web này đã phải tạm thời ngưng hỗ trợ do phía Facebook yêu cầu. Đó cũng là lí do tại sao sự ra mắt của Connect + Chat lại là một dấu mốc quan trọng. Facebook đã phải mở cửa để hỗ trợ các ứng dụng của nhà cung cấp thứ ba, do không ít người dùng bày tỏ nhu cầu thiết thực này. Nhưng trên hết, dường như tính khả mở của các dịch vụ web 2.0 là xu hướng chẳng chóng thì chầy sẽ trở thành hiện thực.

Khả mở- xu hướng tất yếu

Thông báo hợp tác dịch vụ giữa Meebo và Facebook chứng tỏ một hiện thực khó chối cãi, đó là cuối cùng các dịch vụ nhắn tin tức thời cũng phải mở cửa, và sự hợp tác tiên phong giữa hai nhà cung cấp dịch vụ này đầy hấp lực để có thể tạo ra nhiều bước cải tiến tiếp theo. Sớm muộn gì, hai tên tuổi lớn là Yahoo và Microsoft cũng sẽ tính đến một giải pháp mở cửa tương tự.

Nhìn vào lịch sử phát triển, các dịch vụ nhắn tin tức thời (Instant Messenger-IM) vẫn luôn "bế quan toả cảng". Trình ứng dụng của từng hãng chỉ cho phép kết nối duy nhất tới các tài khoản khác trong mạng nội bộ. Nhiều năm nay, người dùng có tài khoản trên một số mạng khác nhau (chẳng hạn AOL hay MSN) đều phải mở nhiều chương trình để có thể sử dụng. Trước thời điểm năm 2000, cũng đã có một số trình ứng dụng xuất hiện, cho phép người dùng quản lí nhiều tài khoản IM trên một chương trình duy nhất. Tuy nhiên, từ 2002 trở đi, khi tên tuổi lừng danh Trillian xuất hiện vào năm 7-2000 đạt 1 triệu lượt tải và 6 tháng sau đó lượt tải về nhanh chóng tăng gấp 5 lần, hầu như các ứng dụng tương tự không cạnh tranh được.

Sự phát triển nhanh chóng của ứng dụng này đồng nghĩa trên thực tế, người dùng sẽ quay lưng lại với các trình ứng dụng chính thức. AOL đã buộc phải cấm cửa Trillian vào đầu 2002, mặc dù các nhà phát triển Trillian chẳng gặp khó khăn gì để phát hành những bản cập nhật có thể giúp người dùng "thả cửa" sử dụng trở lại. Yahoo và MSN cũng nỗ lực đưa ra những biện pháp tương tự chống lại các trình ứng dụng thứ ba, nhưng thành công cũng chẳng đáng bao nhiêu khi chính sách "ngăn sông cấm chợ" của các đại gia này nhanh chóng thất bại!

Cuối cùng thì trận chiến giữa các trình IM thứ ba và các mạng cũng hạ nhiệt. Các chương trình của nhà cung cấp thứ ba sẽ dựa vào plugin mã mở để truy cập vào các mạng chát và có thể nhanh chóng cập nhật chương trình nếu như sự liên kết gặp trục trặc. Các nhà cung cấp dịch vụ truyền thống dường như dần dà cũng chấp nhận sự có mặt của các trình ứng dụng này, nhưng vẫn phủi tay không hỗ trợ để hoàn thiện các chức năng và tiếp tục "ngăn sông cấm chợ" với những tính năng cao cấp, chẳng hạn khả năng chia sẻ tập tin.

Sức ép từ những tên tuổi mới

Vào 2006, sự xuất hiện của hàng loạt những tên tuổi IM mới đã làm thay đổi tình thế. Google ra mắt GTalk, trình IM dựa trên giao thức chuẩn mở Jabber. Meebo, trình đa giao thức trên nền web đang được sử dụng rộng rãi cũng chính thức ra mắt cùng thời điểm. Các nhà cung cấp dịch vụ đã bắt đầu mở giao thức của họ cho nhà cung cấp thứ ba.

Dần dần, hệ thống AIM của AOL phản hồi tích cực khi ra mắt Open AIM 1.0 (mặc dù không phải theo chuẩn mở) và sau đó là Open AIM 2.0 vào 2008. Phiên bản thứ hai đã cho phép các nhà cung cấp dịch vụ thứ ba như Meebo và trình ứng dụng truyền thống Adium được quyền chính thức truy cập vào mạng này.

Gần đây hơn, các mạng xã hội cũng bắt đầu cấp quyền truy cập tới Meebo và một số dịch vụ thứ ba khác, mặc dù đa phần chính sách của họ vẫn chưa hẳn mở. MySpace tương thích với Meeo vào tháng 12-2008 và như đã đề cập ở trên, lần này là Facebook.

Xu hướng liên kết rõ ràng đã khơi mở, nhưng vẫn còn đó hai tên tuổi Window Live Messenger của Microsoft và Yahoo Messenger. Hai ông lớn cũng đã bắt tay nhau cho phép người dùng hai bên kết nối, nhưng các mạng khác thì câu trả lời vẫn là “không”!

Viễn cảnh của IM cũng sẽ giống với SMS

Seth Sternberg, CEO của Meebo chỉ ra tình cảnh tương tự giữa IM và SMS, hiện đang tăng trưởng mạnh với hơn 2 nghìn tỉ tin nhắn gửi đi mỗi năm. Trong khi hiện SMS dường như có mặt ở khắp nơi thì trong nhiều năm, đa số các nhà cung cấp dịch vụ không hỗ trợ nhắn tin liên mạng (bạn chỉ có thể gửi tin nhắn tới người nhận cùng mạng). Cho đến khi các mạng mở và gửi SMS liên mạng trở thành một tiêu chuẩn, tốc độ phát triển đáng kinh ngạc và những cải tiến mở rộng tính năng như đã được bơm một liều thuốc kích thích (hiện bạn có thể gửi tin nhắn để đặt bánh pizza, theo dõi giá cổ phiếu, nhận các chỉ dẫn...)

Có thể đã đến lúc chín muồi để cải tiến IM, nhưng các nhà phát triển vẫn còn tỏ ra chậm chạm, chủ yếu là do thiếu sự hợp tác từ các mạng IM chính. Có lẽ, các nhà phát triển sẽ tận dụng được sự lớn mạnh của các mạng theo chuẩn mở, bổ sung những tính năng mới để thu hút người dùng hiện vẫn trung thành với những tên tuổi truyền thống. Với hai đại gia, Yahoo và Microsoft sẽ buộc phải dứt khoát thay đổi, hoặc sẽ... chầu rìa!

(Theo Tuổi trẻ online/Techcrunch)