Câu trả lời chất vấn của Bộ trường Tài chính về trách nhiệm trong sai phạm ở Đề án 112 khiến một Đại biểu Quốc hội phải nói nếu như vậy, ông cũng làm Giám đốc Kho bạc được.

Sáng ngày 17/11, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh đã trả lời chất vấn trực tiếp của Đại biểu Quốc hội tại Hội trường. Trách nhiệm của Bộ Tài chính - cơ quan quản lý nhà nước về tài chính và ngân sách quốc gia, đồng thời là thành viên của Ban điều hành Đề án 112 - trong sai phạm ở Đề án này là một trong những nội dung chất vấn "nóng" nhất dành cho Bộ trưởng Vũ Văn Ninh.

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết, tỉnh Lạng Sơn, đã đặt vấn đề "ai ở Bộ Tài chính chịu trách nhiệm về những sai phạm trong việc giải ngân khống của Đề án 112". Câu hỏi này được nêu từ cuối buổi chiều ngày 16/11.

Nhưng câu hỏi "ai" không có câu trả lời. Thay vào đó, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh giải thích về quy định giải ngân. Đó là Ban điều hành 112 ký kết hợp đồng với các chủ triển khai thực hiện dự án. Trên cơ sở ký kết hợp đồng có một số hạng mục được tạm ứng, sau khi tạm ứng xong có sản phẩm thì sẽ thanh toán. Cơ quan tài chính, căn cứ vào hợp đồng ký kết giữa Ban điều hành 112 và các chủ đề án khi có kết quả sản phẩm sẽ thanh toán theo chế độ.

Bộ trưởng Tài chính cũng nêu ra một số "phát hiện" của kết quả kiểm toán Đề án 112, trong đó có những khoản đã tạm ứng nhưng chưa chi, cũng có những khoản đã giao kế hoạch nhưng cũng chưa thực hiện, khoảng 22,4 tỷ. Ngoài ra, Bộ trưởng cho biết có khoản theo kết luận của kiểm toán là chi sai mục đích tiêu.

Hiện nay, Bộ Tài chính đang triển khai kiểm tra và thu hồi những khoản tạm ứng nhưng chưa có sản phẩm. Bộ trưởng nói chưa phát hiện ra các khoản chi sai.

Còn về trách nhiệm của Kho bạc, cơ quan cung ứng tiền cho Đề án, Bộ trưởng Tài chính nói là chỉ căn cứ vào hợp đồng, căn cứ vào nghiệm thu của hai bên để thanh toán. Còn quá trình triển khai thực hiện nếu như phát hiện ra xử lý sai, Bộ sẽ có xử lý sai phạm và kỷ luật đối với cán bộ.

Tuy nhiên, câu trả lời của Bộ trưởng Vũ Văn Ninh "chưa rõ lắm" đối với đại biểu Nguyễn Minh Thuyết. Ông tiếp tục đặt một câu hỏi trực diện khác: "Có chuyện giải ngân khống ở Dự án 112 không?". Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết khẳng định Bộ Tài chính không thể nói không có trách nhiệm bởi Bộ Tài chính ngoài trách nhiệm giám sát chi tiêu còn có một Thứ trưởng tham gia Ban điều hành Đề án.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Tài chính trả lời cũng "theo đúng nguyên tắc". Tức là làm đúng theo cách thức, phương thức kiểm soát chi của Kho bạc. "Nếu việc đề án có chuyện chi khống và nếu có sự thông đồng của nhà đầu tư với các nhà thầu thì quả thật là Kho bạc không thể biết được và Bộ Tài chính cũng không thể biết được". Bộ trưởng giải thích Kho bạc chỉ căn cứ vào chứng từ pháp lý để thanh toán chứ không có trách nhiệm đi kiểm tra chuyện giữa hai bên.

Câu trả lời này khiến đại biểu Nguyễn Minh Thuyết một lần nữa đăng ký hỏi tiếp Bộ trưởng Tài chính. Ông nói "Tôi thấy đồng chí giải thích về vai trò của Bộ Tài chính và của Kho bạc đơn giản quá, nếu Kho bạc và Bộ Tài chính chỉ thấy Bên A và Bên B người ta thống nhất với nhau là chi đúng rồi mà thông qua, nếu như thế tôi nghĩ tôi cũng làm Giám đốc Kho bạc được".

Trước khi đại biểu Nguyễn Minh Thuyết hỏi tiếp, đại biểu Nguyễn Thị Bạch Mai (Tây Ninh) cũng đặt câu hỏi về Đề án 112. Lần này, đại biểu Mai hỏi thẳng trách nhiệm của Bộ trưởng Tài chính đến đâu và biện pháp để kiểm soát, phát hiện những trường hợp tiêu cực tương tự.

Không có câu trả lời về trách nhiệm của Bộ trưởng Tài chính nhưng Bộ trưởng thừa nhận trong Ban điều hành, các thành viên không quyết định chi tiết cụ thể từng việc chi tiêu của đề án mà được giao cho chủ nhiệm Ban điều hành. Việc kiểm soát chi tiêu dựa trên cơ sở chứng từ đối chiếu với cơ chế chính sách. Còn ai cố tình làm sai, người đó chịu trách nhiệm.

Về biện pháp phòng, chống tiêu cực, Bộ trưởng trả lời sẽ tăng cường kiểm tra và nâng cao trách nhiệm của chủ dự án trong việc triển khai thực hiện những dự án cụ thể.

Lê Hạnh (ICTnews)