Song song với những tiện ích của các ứng dụng OTT giúp gọi điện, nhắn tin miễn phí trên Internet, người dùng cũng gặp phải không ít các "rủi ro" về an toàn thông tin như lộ thông tin cá nhân hay nhận tin nhắn rác.

Nguy cơ lộ thông tin cá nhân và nhận SMS rác

Số liệu của hãng nghiên cứu thị trường di động Flurry (Mỹ) cho thấy Việt Nam đứng thứ 2 thế giới về tốc độ tăng trưởng số lượng smartphone, tablet chạy Android và iOS trong năm 2012 cộng thêm việc cước 3G của Việt Nam thấp hơn các nước khoảng 40% đã tạo điều kiện cho các ứng dụng Over the top content (OTT) bùng nổ. Tuy nhiên, các ứng dụng OTT như Whatsapps, Viber… cũng tiềm ẩn không ít các “rủi ro” về an toàn thông tin.

Ông Nguyễn Minh Đức - Giám đốc bộ phận An ninh mạng của Bkav nhận định nguy cơ trước hết đến từ yếu tố đa phần người dùng trong nước nhận thức về vấn đề an ninh, bảo mật của dịch vụ OTT còn yếu. Khi lựa chọn ứng dụng, người dùng thường không quan tâm đến tính năng bảo mật của nhà cung cấp dịch vụ mà đơn thuần chỉ là tính năng đó có “hot” hay không (thông qua các kênh quảng cáo), chỉ cần thấy có phần mềm trên kho ứng dụng là cài ngay, không để ý đến những thông tin cam kết, ràng buộc đi kèm từ nhà cung cấp dịch vụ.

Như với ứng dụng Viber, các điều khoản về bảo vệ quyền riêng tư của ứng dụng này cho thấy, khi đăng nhập, toàn bộ thông tin trong danh bạ điện thoại của người dùng sẽ được tải lên máy chủ của Viber. Thậm chí, với WeChat, họ còn có điều khoản cung cấp những thông tin của người dùng cho bên thứ 3 khi có yêu cầu. Đối với vấn đề này, ông Đức cho rằng, dù đến thời điểm hiện nay tại Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nào bị mất dữ liệu cá nhân, ảnh hưởng do bị rò rỉ thông tin từ việc dùng dịch vụ OTT; nhưng không thể loại trừ hoàn toàn trường hợp các nhà cung cấp dịch vụ mang ý đồ không tốt có quyền can thiệp vào hoặc hacker lợi dụng tấn công để lấy nội dung tin nhắn, dữ liệu cuộc gọi hay danh bạ, xác định vị trí... của người dùng tại các tổ chức, doanh nghiệp.

Ông Đức lấy ví dụ trong thời gian qua đã từng xảy ra trường hợp Google gửi vị trí cá nhân của người dùng lên máy chủ để giám sát, quản lý; song việc làm này cũng khiến cho nhiều khách hàng bị lộ thông tin cá nhân.

Trước đó, tính năng “Look Around” của một số phần mềm nhắn tin miễn phí qua Internet cho phép những người sử dụng dễ dàng nhận biết được những ai cùng sử dụng phần mềm này đang ở gần vị trí của mình cũng đã gây ra nhiều tranh cãi về quyền riêng tư tại các nước khi thường bị tội phạm lợi dụng để tìm kiếm vị trí nạn nhân. Thông tin từ Tân Hoa Xã khẳng định, tòa án địa phương ở tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) đã kết án một người đàn ông họ Cao, 32 tuổi, 8 năm 6 tháng tù vì tội danh hãm hiếp phụ nữ. Được biết, y đã sử dụng phần mềm này để làm quen với những cô gái trẻ ở thành phố Ningbo, sau đó nhờ đến tính năng “Look Around” để xác định vị trí của họ để từ đó gây dựng lòng tin và thực hiện hành vi tội ác của mình.

Mới đây, ứng dụng Viber cũng đã được một số cá nhân, tổ chức lợi dụng để gửi tin nhắn quảng cáo rác các dịch vụ như bán SIM sinh viên, camera giám sát, làm VISA… Nhiều ý kiến cho rằng, sau Viber, các ứng dụng OTT khác như Line, Kakao Talk, Zalo… cũng sẽ được dùng để “phát tán” SMS rác thay vì sử dụng dịch vụ nhắn tin truyền thống.

Đến lo ngại về an ninh

Phát biểu tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ năm 2013 của Bộ TT&TT, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel cho biết, dịch vụ (OTT) giúp nhắn tin, gọi điện miễn phí qua mạng Wi-Fi, 3G đang là một nguy cơ với các doanh nghiệp viễn thông nói riêng và các ngành CNTT, truyền thông, truyền hình nói riêng. Tuy nhiên, các dịch vụ này lại đang được cung cấp miễn phí trên mạng bởi các công ty nước ngoài, để từ đó kinh doanh những dịch vụ khác ngoài viễn thông. "Các cuộc gọi , nhắn tin miễn phí qua mạng WiFi, 3G đó sẽ rất khó quản lí về mặt an ninh. Vì thế, Bộ TT&TT nên có chính sách quản lí dịch vụ OTT trên cơ sở không kìm hãm sự phát triển nhưng đảm bảo phát triển bền vững của ngành viễn thông, CNTT và truyền hình", ông Hùng nhấn mạnh.

Theo ICTnews